از
ابتدای سال95 مردان اقتصادی دولت اظهار کردند که حمایت از کسب و کار کوچک و متوسط را
به عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان اشتغالزایی و افزایش دامنه‌های صادراتی در دستور کار
قرار می‌دهند؛ بعد از بررسی‌های کارشناسی اعلام شد که تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی
به عنوان نخستین گام در دستور کار برنامه‌ریزان اقتصادی قرار می‌گیرد. دولت برنامه‌ریزی‌های
این حوزه را در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی به ریاست جهانگیری استارت زد و تصمیماتی
در کارگروه ملی تسهیل و رفع موانع پیش روی کسب و کار برای بهبود اوضاع این گروه‌ها
اتخاذ شد. همزمان کارگروه‌های ویژه‌یی هم در سطح استان‌ها برای بررسی‌های کارشناسی
برای تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی شکل گرفتند تا با پردازش اطلاعاتی مناسب نیازمندی‌های
بنگاه‌ها را استخراج کنند و برای حل مشکلات در اختیار کارگروه مرکزی قرار دهند.
با
گذشت سه ماه از آغاز برنامه‌ریزی‌های اجرایی دولت یازدهم برای حل مشکل واحدهای تولیدی
کوچک و متوسط روز شنبه مناظره‌یی در رسانه ملی با موضوع «بررسی مشکلات واحدهای کوچک
و متوسط» برگزار شد که در آن تلاش شده بود با کنار هم قرار دادن دیدگاه‌های متفاوت
نگاهی به برنامه‌ریزی‌های اجرایی دولت یازدهم در این بخش انداخته شود.
در این مناظره
که در یک سوی آن علی یزدانی معاون وزیر صنعت و مدیرعامل صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی
نشسته بود و در سوی دیگر آن یحیی آل‌اسحاق عضو اتاق ایران قرار داشت؛ تلاش شد تا مشکلاتی
که در مراحل اجرایی برنامه دولت برای احیای واحدهای راکد و نیمه تعطیل قرار دارد، مورد
بررسی قرار بگیرد. در ادامه ابوالفضل روغنی رییس کمیسیون صنایع اتاق ایران هم به بحث
وارد شد و درباره فاصله معناداری که میان مصوبات و طرح‌های دولتی و ایده‌های بخش خصوصی
وجود دارد، صحبت کرد. از آنجایی کههر‌گونه
فعل و انفعال در حوزه کسب و کار کوچک در حیطه بررسی‌های تحلیلی این صفحه قرار می‌گیرد،
این گزارش ضمن انعکاس دیدگاه‌های مدیران دولتی درباره سرانجام طرح احیای واحدهای کوچک
و متوسط تلاش می‌کند تا افراد دیدگاه‌های فعالان بخش خصوصی را درباره سیاست‌های کلان
دولت در حوزه کسب و کار کوچک را بازتاب دهد.
شناسایی 7500واحد راکد و نیمه‌تعطیل
سرانجام
برنامه‌ریزی‌های دولت برای رونق کسب و کار کوچک و متوسط چه سرانجامی پیدا کرده است؟
این پرسشی است که این روزها به تناوب از زبان فعالان اقتصادی و صاحبان بنگاه‌های کوچک
و متوسط شنیده می‌شود. یزدانی مدیرعامل صنایع کوچک شهری و شهرک‌های صنعتی کشور در پاسخ
به این پرسش درباره مشکلات صنایع کوچک و متوسط گفت: «آنچه ستاد اقتصاد مقاومتی به وزارت
صنعت تکلیف کرده این بود که تا پایان سال7500 واحد نیمه تعطیل مورد حمایت قرار بگیرند
که در حال حاضر ۷۵۰۰واحد تعطیل و زیر ظرفیت شناسایی شده است که قرار است تا پایان سال
به بهره‌برداری
برسد. ضمن اینکه 200هزار واحد هم افزون بر این ظرفیت مورد
حمایت قرار گرفتند. از این میزان 9هزار واحد کوچک و هزار واحد متوسط هستند.»
یزدانی
درباره پرداخت تسهیلات به واحدهای تعطیل شده صنعتی به این نکته اشاره کرد: «پیرو تاکید
فرمایشات مقام معظم رهبری برای پیگیری بحث رکود در کشور و ضرورت اقتصاد، بیست جلسه
ستاد اقتصاد مقاومتی تشکیل شده است. همچنین 11 کارگروه تسهیل تشکیل و تصمیماتی در این
ستاد اتخاذ شده است مبنی بر اینکه 7500 واحد صنعتی تعطیل و زیر ظرفیت را به بهره‌برداری
برسانیم.»این چهره دولتی در ادامه افزود: «همچنین 200 طرح صنعتی که جواز صنعتی هم دارند،
قرار است تا پایان سال به بهره‌برداری برسند. قرار شده است که 7500 واحد را وارد عرصه
تولید کنیم اما ما این 7500 واحد را به 10 هزار واحد ارتقا داده‌ایم.»یزدانی گفت:
«تا عصر 12 تیرماه 95، بیش از 25 هزار واحد برای تسهیلات ثبت‌نام کرده‌اند. این تعداد
یا بنگاه تولیدی هستند یا اینکه یک طرح صنعتی محسوب می‌شوند. در کارگروه‌های استانی
کمیته‌یی به نام کمیته بررسی تشکیل شده که بیش از 5000 مورد در کمیته بررسی شده است
و از این تعداد 277 فقره برای دریافت تسهیلات به بانک‌ها معرفی شده‌اند. بانک‌ها یک
ماه فرصت دارند به درخواست‌ها رسیدگی و تسهیلات
را پرداخت کنند.»مدیرعامل صنایع کوچک شهری و شهرک‌های صنعتی کشور می‌افزاید: «پیش‌بینی
بر این است که تا پایان تیر ماه کلیه درخواست‌ها به کارگروه‌ها و بانک‌ها معرفی شوند
و تا پایان مرداد تسهیلات پرداخت شود.»
در
شرایطی که یزدانی به عنوان نماینده دولتمردان اعتقاد دارد که مسیر بازآفرینی بنگاه‌های
اقتصادی بر اساس اهداف از پیش تعیین شده به خوبی پیش می‌رود، یحیی آل‌اسحاق اظهار می‌کند
که اساسا ساختار بانکی ایران توانایی پرداخت این حجم منابع مالی را ندارند.
یحیی
آل‌اسحاق عضو اتاق بازرگانی با اشاره به مشکلات اصلی کسب و کار کوچک در کشورمان گفت:
«در حال حاضر مشکل صنایع کوچک این است که 96 درصد واحدهای تولیدی بدون محاسبه واحدهای
صنفی تولید هستند و از نظر اشتغال 45 درصد بدون محاسبه واحدهای تولیدی هستند.»
این
فعال اقتصادی افزود: عمده مشکلات، تامین مالی است و چون کشور ما بانک محور است و بر
اساس گفته آقای سیف مدیرکل بانک مرکزی 52درصد منابع بانک‌ها فریز شده است یعنی ارائه
نمی‌شود.
آل‌اسحاق
افزود: «آقای قربانی معاون اقتصادی بانک مرکزی نیز گفت: از 48 درصد باقیمانده حدود
8 تا 10درصد به واحدهای کوچک و متوسط که 90 درصد در کشور است، تعلق می‌گیرد.»
یزدانی
در پاسخ به صحبت‌های آل‌اسحاق گفت: «واحدهای بزرگ، متوسط و کوچک مکمل همدیگر هستند
و در مذاکرات برجام که انجام شده است
به
تبع واحدهای بزرگ، واحدهای کوچک و متوسط هم رشد کرده‌اند.»
یزدانی
گفت: «16هزار میلیاردی که برآورد کرده‌ایم 12هزار واحد صنعتی را به بهره‌برداری می‌رساند
و بانک‌ها مکلف به تامین منابع مالی هستند.» او افزود: «این منابع تا پایان سال
100درصد محقق می‌شود.»
دولت به مطالبات بخش خصوصی
توجه کند
یکی
دیگر از چهره‌های بخش خصوصی که در ادامه تلاش کرد تا تحلیلی از برنامه‌ریزی‌های اجرایی
دولت برای احیای واحدهای کوچک ارائه کند، ابوالفضل روغنی رییس کمیسیون صنایع اتاق ایران
بود که در ارتباط تلفنی گفت: «دلیل پیش‌بینی 16هزار میلیارد برای تزریق به بنگاه‌های
کوچک ومتوسط رکود در
صنعت است.»
روغنی
افزود: «در قانون حمایت از تولید و بهبود مستمر فضای کسب و کار تصریح شده است که اگر
قصد کمک به واحدهای کوچک و متوسط داریم بخش خصوصی باید حتما نظر خود را اعمال کند
و با بخش خصوصی مشورت شود که هنوز به بخش خصوصی توجهی نشده است. او گفت: «اگر 7500
واحد تعطیل شناسایی شده است ثبت‌نام از 25 هزار واحد در تضاد است.»رییس کمیسیون صنایع
اتاق ایران افزود: «در استان‌ها هیاتی تشکیل شده که در آنجا هم به بخش خصوصی توجه و
تقاضای مشارکتی نشده است.»
روغنی
گفت: «ستاد اقتصاد مقاومتی، 110 طرح و برنامه برای وزارتخانه‌ها دارد که تعدادی مربوط
به وزارت صنعت است و قرار است واحدهای تعطیل و زیر ظرفیت راه‌اندازی شود.»
رییس
کمیسیون صنایع اتاق ایران گفت: «در رفع موانع تولید و بهبود فضای کسب و کار اگر به
بنیان‌های اقتصادی متکی باشیم به دور از استقراض از بانک مرکزی ضروری، حمایت از بخش
خصوصی است.» یزدانی افزود: « در تمام کارگروه‌ها نمایندگان تشکل‌های خصوصی دعوت شده‌اند.»او
درباره تامین منابع 16هزار میلیارد تومان در بانک‌ها نیز گفت: «بر مبنای نشست‌هایی
که در ستاد اقتصاد مقاومتی داشته‌ایم، در بانک مرکزی بخشنامه‌یی به بانک‌ها ارائه شده
است و نگرانی درباره تامین منابع نداریم.»