سوگواری
آفتاب
در
غم شهادت امامی به سوگ نشسته ایم که در بیست و پنج سالگی به سوی اجدادش رخت بربست.
مولا
جان؛ در محفل سوگ تو، اشکها زودتر از هر دعایی به سویِ آسمان میروند، لحظه ها به
انتظار دیدار جمالِ دل آرایت در بغضِ ثانیه ها میتپند، گلهای سجّاده ات، محراب را
بوسه میزنند، جبرییل، چون شمع، بیقرارانه میسوزد و صدایِ گریه های مداوم، در و دیوار
را غرق در ماتم میکند. پله پله تا خدا رفتنت را ستاره ها در گوش زمین نجوا کردند؛
آن گاه که عرش، تو را در هالهای از نور، به سوی معراج دل باختگان بُرد....
بخشی
از زندگی امام محمد تقی(ع)
امام
نهم شیعیان حضرت جواد (ع ) در سال 195هجری در مدینه ولادت یافت. نام نامی اش محمد معروف
به جواد و تقی است. القاب دیگری مانند: رضی و متقی نیز داشته، ولی تقی از همه معروفتر
می باشد. مادر گرامی اش سبیکه یا خیزران است که این دو نام در تاریخ زندگی آن حضرت
ثبت است.
امام
محمد تقی (ع ) هنگام وفات پدر 8 ساله بود. پس از شهادت جانگداز حضرت رضا علیه السلام
در اواخر ماه صفر سال 203ه مقام امامت به فرزند ارجمندش حضرت جوادالأئمه (ع) انتقال
یافت. مأمون خلیفه عباسی که همچون سایر خلفای بنی عباس از پیشرفت معنوی و نفوذ باطنی
امامان معصوم و گسترش فضایل آنها در بین مردم هراس داشت، سعی کرد ابن الرضا را تحت
مراقبت خاص خویش قرار دهد. " از اینجا بود که مأمون نخستین کاری که کرد، دختر
خویش ام الفضل را به ازدواج حضرت امام جواد (ع ) درآورد، تا مراقبی دایمی و از درون
خانه، بر امام گمارده باشد.
رنجهای
دایمی که امام محمد تقی (ع) از ناحیه این مأمور خانگی برده است، در تاریخ معروف است
". از روشهایی که مأمون در مورد حضرت رضا (ع ) به کار می بست، تشکیل مجالس بحث
و مناظره بود. مأمون و بعد معتصم عباسی می خواستند از این راه - به گمان باطل خود
- امام (ع ) را در تنگنا قرار دهند. در مورد فرزندش حضرت جواد (ع ) نیز چنین روشی را
به کار بستند. به خصوص که در آغاز امامت هنوز سنی از عمر امام جواد (ع) نگذشته بود.
مأمون نمی دانست که مقام ولایت و امامت که موهبتی است الهی ، بستگی به کمی و زیادی
سالهای عمر ندارد.
زندگینامه
امام محمد تقی(ع),شهادت امام نهم(ع),30 ذی القعده شهادت امام جواد (ع)
دوران
عمر امام جواد (ع) 25سال و دوره امامتش 17سال بوده است
مکتب
علمى امام محمد تقی(ع)
مى
دانیم که یکى از ابعاد بزرگ زندگى ائمه ما، بعد فرهنگى آنها است. این پیشوایان بزرگ
هرکدام در عصر خود فعالیت فرهنگى داشته در مکتب خویش شاگردانى تربیت مى کردند و علوم
و دانشهاى خود را توسط آنان در جامعه منتشر مى کردند، اما شرائط اجتماعى و سیاسى زمان
آنان یکسان نبوده است، مثلا در زمان امام باقرعلیه السلام و امام صادق علیه السلام
شرائط اجتماعى مساعد بود و به همین جهت دیدیم که تعداد شاگردان و راویان حضرت صادق
علیه السلام بالغ برچهار هزار نفر مى شد.
از
دوره امام جواد تا امام عسکرى علیه السلام به دلیل فشارهاى سیاسى و کنترل شدید فعالیت
آنان از طرف دربار خلافت، شعاع فعالیت آنان بسیار محدود بود و ازاین نظر تعداد راویان
و پرورش یافتگان مکتب آنان نسبت به زمان حضرت صادق علیه السلام کاهش بسیار چشمگیرى
را نشان مى دهد.
بنابراین
اگر مى خوانیم که تعداد راویان و اصحاب حضرت جوادعلیه السلام قریب صد و ده نفر بوده
اند و جمعا 250 حدیث از آن حضرت نقل شده، نباید تعجب کنیم، زیرا از یک سو، آن حضرت
شدیدا تحت مراقبت و کنترل سیاسى بود و از طرف دیگر، زود به شهادت رسید و به اتفاق نظر
دانشمندان بیش از بیست و پنج سال عمر نکرد!
درعین
حال، باید توجه داشت که در میان همین تعداد محدود اصحاب و راویان آن حضرت، چهره هاى
درخشان و شخصیتهاى برجسته اى مانند: على بن مهزیار، احمد بن محمد بن ابى نصر بزنطى،
زکریا بن آدم، محمد بن اسماعیل بن بزیع، حسین بن سعید اهوازى، احمد بن محمد بن خالد
برقى بودند که هر کدام در صحنه علمى و فقهى وزنه خاصى به شمار مى رفتند، و برخى داراى
تالیفات متعدد بودند.
همسران
و فرزندان حضرت جواد (ع)
همسر
حضرت جواد (ع) ام الفضل دختر مأمون بود. حضرت جواد (ع) از ام الفضل فرزندی نداشت. حضرت
امام محمد تقی زوجه دیگری مشهور به ام ولد و به نام سمانه مغربیه داشته است. فرزندان
آن حضرت را 4 پسر و 4 دختر نوشته اند بدین شرح: حضرت ابوالحسن امام علی النقی (هادی)،
ابو احمد موسی مبرقع، ابو احمد حسین، ابوموسی عمران، فاطمه، خدیجه، ام کلثوم، حکیمه.
مزار
امام جواد(ع) در کاظمین قرار دارد
نحوه
شهادت امام محمد تقی(ع)
دوران
عمر امام جواد (ع) 25سال و دوره امامتش 17سال بوده است. معتصم عباسی از حضرت جواد
(ع) دعوت کرد که از مدینه به بغداد بیاید. امام جواد در ماه محرم سال 220هجری به بغداد
وارد شد. معتصم که عموی ام الفضل زوجه حضرت جواد بود، با جعفر پسر مأمون و ام الفضل
بر قتل آن حضرت همدست شدند.
علت
این امر این اندیشه شوم بود که مبادا خلافت از بنی عباس به علویان منتقل شود. از این
جهت ، درصدد تحریک ام الفضل برآمدند و به وی گفتند تو دختر و برادرزاده خلیفه هستی
و احترامت از هر جهت لازم است و شوهر تو محمد بن علی الجواد ، مادر علی هادی فرزند
خود را بر تو رجحان می نهد. این دو تن آن قدر وسوسه کردند تا ام الفضل - چنان که روش
زنان نازاست - تحت تأثیر حسادت قرار گرفت و در باطن از شوهر بزرگوار جوانش آزرده خاطر
شد و به تحریک و تلقین معتصم و جعفر برادرش ، تسلیم گردید.
آنگاه
این دو فرد جنایتکار سمی کشنده در انگور وارد کردند و به خانه امام فرستاده تا سیاه
روی دو جهان، ام الفضل، آنها را به شوهرش بخوراند. ام الفضل طبق انگور را در برابر
امام جواد (ع ) گذاشت، و از انگورها تعریف و توصیف کرد و حضرت جواد (ع ) را به خوردن
انگور وادار و در این امر اصرار کرد. امام جواد (ع ) مقداری از آن انگور را تناول فرمود.
چیزی نگذشت آثار سم را در وجود خود احساس فرمود و درد و رنج شدیدی بر آن حضرت عارض
گشت.
ام
الفضل سیه کار با دیدن آن حالت دردناک در شوهر جوان، پشیمان و گریان شد، اما پشیمانی
سودی نداشت. حضرت جواد (ع ) فرمود : چرا گریه می کنی ؟ اکنون که مرا کشتی گریه تو سودی
ندارد. بدان که خداوند متعال در این چند روزه دنیا تو را به دردی مبتلا کند و به روزگاری
بیفتی که نتوانی از آن نجات بیابی. در مورد مسموم کردن حضرت جواد (ع ) قولهای دیگری
هم نقل شده است. امام نهم ما در 30 ذی القعده سال 220ه. به سرای جاویدان شتافت. قبر
مطهرش در کاظمین است.