این
فلز در مقایسه با مس و فولاد که سابقه چند هزار ساله دارند، توانسته در مدت عمر حدود
130 ساله جایگاه مهمی برای خود کسب کند؛ به گونهای که مصرف سرانه این محصول به یکی
از پارامترهای تعیین توسعهیافتگی کشورها تبدیل شده است.
هماکنون
در کشورهای پیشرفته مصرف سرانه این محصول بیش از 15 کیلوگرم است و تولید آلومینیوم
از 8,600 تن در ابتدای قرن بیستم (1900 میلادی) به 49,3 میلیون تن در سال 2014 رسیده
است و برطبق گزارشات موسسه متال بولتن این مقدار در سال 2015 حدود 54 میلیون تن خواهد
بود.
در
بین کشورهای تولیدکننده آلومینیوم کشور چین با تولید 22.3 میلیون تن و کسب سهم 50 درصد
از محل تولید جهان در رده اول و کشورهای روسیه، کانادا و ایالات متحده به ترتیب با
در اختیار داشتن حدود 6، 5 و 4 درصد از تولید جهانی در ردههای بعدی قرار دارند.
با
توجه به شتاب فوقالذکر در توسعه این صنعت، ایران نیز با درک این اهمیت، کار تولید
آلومینیوم را از دهه 40 شمسی و با راهاندازی شرکت سهامی آلومینیوم ایران (ایرالکو)
در اردیبهشت ماه سال 1351 با دو خط احیاء به ظرفیت 45 هزار تن در سال آغاز کرد. در
مراحل تکمیلی در سالهای پس از جنگ تحمیلی این مقدار به 180 هزار تن در سال افزایش
یافت و در دهه 80 شمسی با راهاندازی واحدهای المهدی و هرمزال از سوی سازمان توسعه
و نوسازی معادن و صنایع معدنی با ظرفیتهای 110 و 147 هزار تن در سال، سعی در توسعه
این صنعت کرد.
این
صنعت هماکنون با تولید حدود 354 هزار تن در سال، 0.7 درصد از تولید جهانی این محصول
را در اختیار دارد و سرانه مصرف نیز حدود 5 کیلوگرم است اما علیرغم تمامی تلاشهای صورت گرفته در جهت توسعه داخلی
این محصول مهم تاکنون موفق به تحقق اهداف تعریف شده در برنامههای چهارم و پنجم توسعه
کشور نشده است.
اما
در این میان کشورهای حاشیه خلیج فارس که عمر آبادانی برخی از آنها از سابقه راهاندازی
شرکت ایرالکو نیز کمتر است، توانستهاند در چند سال اخیر رشد چشمگیری را در تولید این
فلز مهم تجربه کنند؛ به گونهای که از 120 هزار تن تولید در سال 1971 به 4.9 میلیون
تن در سال 2014 رسیدهاند و این مقدار تا سال 2020 به 120 هزار تن تولید در سال
1971 به بیش از 9 میلیون تن خواهد رسید.
بنیاد
مستضعفان انقلاب اسلامی در راستای تسریع بخشیدن به تحقق اهداف پیشبینی شده در اسناد
بالادستی توسعهای کشور برای این صنعت و همچنین به منظور محرومیتزدایی و ایجاد اشتغال
اقدام به تاسیس شرکت آلومینیوم کاوه خوزستان و انجام سرمایهگذاری در طول زنجیره ارزش
این محصول در منطقه محروم مسجد سلیمان کرده است که تاکنون اقداماتی از قبیل توپوگرافی،
ژئوتکنیک، انتخاب مشاور، انتخاب تکنولوژی و پیمانکار، تجهیز کارگاه، عملیات حصارکشی،
تسطیح، ایجاد جادههای دسترسی و تامین آب و برق موقت صورت گرفته است که امید است با
همکاری و هماهنگی مسوولان استان هرچه سریعتر
شاهد به ثمر نشستن این کارخانه باشیم.