در بیابان‌ها و حاشیه رودخانه‌های جنوب کرمان خصوصاً شهرستان قلعه گنج، درخت‌های کوچکی با برگ‌های پهن همچون نخل‌های زینتی وجود دارد که بومی‌ها به این درخت‌های یک و دو متری، داز می‌گویند.
سالهاست که اهالی جنوب کرمان برای پوشش سقف و دیواره‌های کپرهایشان از برگ‌های داز استفاده می‌کنند و در این میان افراد خلاق و باهوشی هم بودند که با همین برگ ها، حصیر‌های با کیفیتی می‌ساختند، اما فقط برای رفع نیاز خود و اقوامشان از این هنر بهره می‌بردند، تا اینکه حرف از اقتصاد مقاومتی به میان آمد و قلعه گنج به عنوان شهر نمونه اقتصاد مقاومتی انتخاب شد و طی تفاهمنامه ای، توسعه اقتصادی این دیار به بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی به عنوان معین اقتصادی واگذار شد.
از آنجا که خانه‌های بیشتر مردم در روستا‌های این شهرستان از جنس کپر بودند و این سبک از سازه با گذشته اهالی قلعه گنج گره خورده بود، ساخت نخستین هتل کپری با حمایت مالی بنیاد مستضعفان در دستور کار قرار گرفت.
امروز این هتل مجلل سنتی، از میهمانان داخلی و خارجی زیادی با بهترین غذا‌های محلی، میزبانی می‌کند و اتفاقاً بحث توسعه صنعت حصیربافی هم از همین هتل مطرح شد.
با همت مردم بازار صنایع حصیری را رونق دادیم
مدیر داخلی هتل کپری پارسیان قلعه گنج گفت: از سال ۹۵ با همت بانوان بومی منطقه، رونق بازار صنایع حصیری را در دستور کار قرار دادیم.
اکرم قلندری در گفتگو با خبرنگار ایرنا افزود: وقتی این هتل کپری را که تمامی مصالح آن از حصیر و صنایع حصیری و برگ درختان داز است افتتاح کردیم تعدادی از بانوان حصیرباف روستا‌های قلعه گنج برای فروش حصیر و صنایع حصیری خود به ما مراجعه می‌کردند.
وی ادامه داد: آن زمان، چون توانایی خرید و فروش حصیر‌ها را نداشتیم و بازار را خوب نمی‌شناختیم، محصولات آن‌ها را نمی‌پذیرفتیم، اما آن فعالان، حقیقتاً حصیرباف‌های قابل، توانا و هنرمندی بودند و ما کم کم به این فکر افتادیم حصیربافی را از این شکلی که هست خارج کرده و شکل و طرح دیگری بهش بدهیم.
قلندری اظهار داشت: حصیربافی سالیان سال هنر دست بانوان این منطقه بود و ضرورت داشت که ما به این صنایع دستی قالب و شکل جدیدی بدهیم تا عموم پسند و بازار پسند شود.
این فعال اقتصادی عنوان کرد: فعالیتمان را به صورت جدی برای رونق و توسعه صنایع حصیری قلعه گنج از سال ۹۵ شروع کردیم و خوشبختانه تا این لحظه خیلی خوب پیش رفتیم.
۲۰۰ بافنده صنایع حصیری در قلعه گنج
وی اضافه کرد: هم اینک ۲۰۰ نفر بافنده صنایع حصیری در قلعه گنج داریم که در طرح‌ها و نقش‌های مختلف، حصیر، سبد و زیرانداز‌های کوچک حصیری می‌بافند.
قلندری تصریح کرد: به کمک بانوان خلاق و هنرمند حصیرباف در روستا‌های قلعه گنج توانستیم بخش بزرگی از بازار حصیربافی ایران را به دست بگیریم.
وی گفت: ما صنایع حصیری قلعه گنج را علاوه بر استان‌های شمالی و مرکزی حتی به کشور‌های خارجی صادر می‌کنیم و همین هفته گذشته چندمین محموله صنایع حصیری را به کشور قطر صادر کردیم.
قلندری افزود: از کشور قطر طرح دریافت می‌کنیم و آموزش‌های لازم را همراه با نقشه به بانوان و بافندگان روستایی ارائه و از آن‌ها حمایت می‌کنیم، صنایع بافتنی رو از آن‌ها خریداری و به قطر می‌فرستیم.
این فعال اقتصادی اظهار داشت: بانوان روستایی قلعه گنج حالا دیگر دغدغه فروش و بازاریابی محصولات حصیری را ندارند و ما به آن‌ها گفته ایم که هر چقدر تهیه کنید ما از شما خریداری می‌کنیم.
وی ادامه داد: از سال ۹۵ تاکنون یک میلیارد تومان صنایع حصیری از بانوان قلعه گنجی خریداری و به بازار‌های داخلی و خارجی صادر کرده ایم.
فروش محصولات تنها امید حصیربافان
عضو شورای روستای گاوبنان یکی از روستا‌های تولید کننده صنایع دستی و حصیری قلعه گنج به خبرنگار ایرنا گفت: فروش محصولات، تنها امید حصیربافان این منطقه است.
رحمدل هنرور اظهار داشت: در این روستا شغل بیشتر زنان و حتی برخی از پیرمرد‌ها بافندگی حصیر و صنایع حصیری است و بسیاری از بافندگان برای تأمین مخارج زندگی خود صنایع حصیری را به خانم قلندری می‌فروشند.
وی اضافه کرد: قیمت خرید تولیدات باتوجه به حجم و کوچک و بزرگی آن‌ها فرق می‌کند و از پنج هزار تومان تا ۵۰ هزارتومان متغیر است.
هنرور گفت: بافت هر سبد حصیری زنانه تقریباً سه روز طول می‌کشد، یک روز کامل باید برای جمع آوری برگ به کوه، دره‌ها و دشت‌ها برویم و بعد از آن، مرحله پاک کردن و بافتن است.
وی بیان کرد: بانوان بافنده در روستای ما زیاد هستند به طور مثال از ۱۵۰ نفر جمعیت زنان روستا حداقل ۱۲۰ نفر آن‌ها بافنده صنایع حصیری بوده و به طور میانگین درآمد ماهیانه هر کدام از آن‌ها ۴۰۰ هزارتومان در ماه است، اما برخی خانواده‌ها و زنان هستند که تولیداتشان بیشتر است و ماهیانه ۸۰۰ تا یک میلیون تومان فروش دارند.
هنرور تصریح کرد: این تولیدکننده‌ها هر وقت بخواهند برای خرید لوازم ضروری خانه هایشان به شهر بیایند، تولیدات حصیری شان را هم با خود به شهر می‌آورند تا به فروش برسانند چرا که آن‌ها منبع درآمد دیگری ندارند و تنها امید برای تهیه پول، فروش همین محصولات حصیری است.
بانوان بافنده فاقد بیمه
به گفته هنرور، مشکل عمده‌ای که برای بافندگان حصیری وجود دارد این است که آن‌ها از طرف هیچ اداره و یا شرکتی بیمه نبوده و بیمه مشاغل خانگی هم نیستند، اما از طرف اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گواهینامه‌هایی به آن‌ها اعطا شده است.
عبدالرضا جهانگیری نماینده میراث فرهنگی و صنایع دستی در شهرستان قلعه گنج نیز به ایرنا گفت: صنایع دستی قلعه گنج شامل حصیربافی، زی بافی بلوچی و چرم دوزی است که بیشتر این تولیدات در گروه حصیربافی قرار گرفته است.
یه گفته جهانگیری، بیمه حصیربافان روستای سوردر رمشک در دستور کار سازمان میراث فرهنگی قرار گرفته و برای حصیربافان این منطقه تا کنون ۳۰ گواهینامه مهارتی صادر شده است.
هم اینک حدود ۲۰۰ هنرمند و بافنده صنایع دستی در روستا‌های حاشیه دهستان رمشک از جمله شهر رمشک- روستای سوردر- میانده- تگک- چاهک-سهرانی- کرکک- گاوبنان- پیزگی- علی آباد هستند که خانواده‌های آن‌ها به طور ۱۰۰ درصد به تولید صنایع حصیری روی آورده اند، چون یکی از مواد اولیه این صنایع، درخت داز است و در حاشیه روستا‌های قلعه گنج از این نوع درخت به وفور یافت می‌شود.