ابوالفضل رضوی، معاون توسعه روستایی
و مناطق محروم ریاست جمهوری، در نشستی خبری گفت:باید به فرهنگ و آداب رسوم توجه بیشتری
کرد و در این شرایط است که میتوانیم به میزان اشتغال، توزیع ثروت در مناطق روستایی
بیفزاییم.
وی گفت اگر کشوری به توسعه روستایی
نیندیشد، حتماً به توسعه مطلوب نمیرسد. در کشور ما نزدیک به 21 میلیون نفر جمعیت روستایی
هستند. آیا امکان دارد که یک چهارم جمعیت بیاثر باشند و به حاشیه نشین تبدیل شوند؟
رضوی، اهمیت توسعه روستایی را مهم بر شمرده و ادامه میدهد:«اگر به توسعه روستایی
توجه نشود و موقعیت آنها به حاشیه نشینی تبدیل شود، جمعیتی که میتوانند تولیدکنندههای
بسیار مهمی باشند، به مصرفکنندگان صرف تبدیل میشوند که به خاطر وضعیت حاشیه نشینی،
ممکن است معضلاتی نیز در میان آنها شکل بگیرد. ضمن اینکه امکانات و سرزمینهای بارور
زیادی در روستاها وجود دارد، با معضلات روستایی، این سرزمینهای بارور هم از بین میروند.»
به تازگی در مجلس مصوب شده است
که 1.5 میلیون دلار وام از محل صندوق توسعه ملی برای اشتغال روستاییان تخصیص یابد و
این طرح در انتظار تأیید شورای نگهبان است. اما رضوی، درباره تسهیلات ویژهای که تاکنون
به روستاییان اعطا شده، چنین توضیح میدهد:«وام دادن به روستاییان با کارمزد تک رقمی
برای نخستین بار در دولت یازدهم اتفاق افتاد. نخستین بار است که روستاییها راحتتر
از شهریها میتوانند وام دریافت کنند. اوایل که میگفتیم، مردم اصلاً باورشان نمیشد،
دو سال و نیم طول کشید تا به روستا رفتیم، با مردم ارتباط برقرار کردیم و آنها را درباره
فرایند و چگونگی اخذ وام آگاه کردیم. حالا کم کم ایجاد شغل با کمک وامها، به فرهنگی
در روستاها تبدیل شده است.» معاون توسعه روستایی رئیس جمهوری با تأکید بر تسهیلات برای
روستاهای مرزی ادامه میدهد: «در روستاهای مرزی هم اگر تشکل های اقتصادی تشکیل شوند،
وام بدون کارمزد به آنها پرداخت میشود. این کار بسیار عظیمی است و در کشور بیسابقه
است. یکسری از روستاهای مرزی تشکل ایجاد کردند و از همین طریق، 4 میلیارد تومان وام
دریافت کردند. یا مثلاً در مهربندان استان خراسان جنوبی، چنین تشکلهایی ایجاد شد.»
پرداخت تسهیلات با اطمینان از خلق شغل پایدار
پرداخت وام به روستاییان، ممکن
است نوعی تزریق پول به حساب بیاید و بیم تکرار تجربههای منفی گذشته، برای پرداخت وام
وجود داشته باشد. اما آنطور که رضوی توضیح میدهد، در طرحهای دولت یازدهم، چنین اتفاقی
نیفتاده است. معاون توسعه روستایی و مناطق محروم کشور میگوید:«ما به آموزشهای مهارتی
و اعطای وامهای مرحلهای توجه کردهایم. اینطور نبود که فقط پول تزریق شود بلکه وامها
با نظارت و بر اساس طرحهای اشتغال تخصیص یافتند؛ آن هم طرحهایی که قابل اشتغالزایی
پایدار باشد. یا مثلاً بررسی شد که روستاییان از محل اخذ وام برای رفع بدهکاری اقدام
نکرده باشند که با وام گرفتن، بدهکارتر شوند. طرحهای آنها باید طوری باشد که بتوانند
درآمدشان را بیشتر کنند و قسط وام هم بدهند. در روستا، توجه به آموزشهای مهارتی و
حتی داد و ستدی اهمیت زیادی دارد. روستاییان پرکارند اما تاجر و بازرگان نیستند. برای
همین به آموزش و اولویتبندی طرحهای آنها توجه ویژهای داریم.» اما آیا این طرحها
تاکنون توانستهاند اثربخش باشند؟
رضوی میگوید: «در همین چند ماه
اول سال 96 با همکاری «بانک بنیاد مستضعفان» توانستیم 4500 شغل پایدار ایجاد کنیم که
اطلاعات کامل از تمام آنها وجود دارد. این شغلها در حوزههای گردشگری، صنایع دستی
و حتی دانش بنیان بودهاند.» او درباره کارهای دانش بنیان روستایی چنین توضیح میدهد:
«مثلاً در روستاهای شهرستان رباط کریم، قزوین و تبریز کارهای دانش بنیانی در حوزه کاشت
گیاهان انجام شده است یا در تبریز، تولید کاغذ از سنگ آهک پیش گرفته شده است.» در سال
گذشته، بیش از 700 هزار شغل ایجاد شد که از این میزان، 160 هزار شغل برای روستاییان
بوده است. رضوی صحبتهایش را چنین به پایان میرساند:«در سال گذشته، 160 هزار شغل پایدار
روستایی ایجاد شد. نهادها و دستگاههای مختلف دستبهدست هم دادند و کار کردند.
در طرح اشتغال پایدار، فرمانده اقتصاد مقاومتی کشور،
کمیته امداد، بهزیستی، جهاد کشاورزی و... همه، طرحهای مهمی را با هماهنگی پیش بردند
که ریز اطلاعات برای استان به استان وجود دارد. هیچوقت سابقه نداشته است که در یک
سال، این میزان شغل برای روستاییان ایجاد شود. برای امسال هم ایجاد 270 تا 300 هزار
شغل در دستور کار قرار گرفته است.»